Styczniki

Rodzaje styczników

Dostępne są różne rodzaje styczników. Stosowane są one najczęściej do wielokrotnego tworzenia i przerywania obwodu elektrycznego. Ich prąd wyłączający waha się od zaledwie kilku amperów do dosłownie tysięcy i od 24 V DC do wielu kilowoltów. Przy wyborze modelu należy wziąć pod uwagę wartości znamionowe planowanego natężenia obciążenia. Istnieje możliwość przewymiarowania stycznika. Jednak nigdy nie należy go zaniżać. Niektóre modele posiadają styki pomocnicze, które są typu N.O. (normalnie otwarte) lub N.C. (normalnie zamknięte). Stycznik składa się co najmniej z jednej pary trójfazowych styków wejściowych i wyjściowych. Niektóre styczniki są wyposażone w wymienne wkłady. Z reguły styczniki są wyposażone w zsuwnie łukowe dla celów bezpieczeństwa. Zsuwnie łukowe, znane również jako rozdzielacze łuku lub dzielniki łuku, to zestawy metalowych płyt zawierających materiał ferromagnetyczny. Umieszczone są one równolegle i odizolowane od siebie. W celu zaspokojenia wszystkich potrzeb w zakresie automatyzacji, oferujemy szeroką gamę typów styczników.

Funkcja styczników

Stycznik to urządzenie elektromechaniczne. Jego przeznaczeniem jest zazwyczaj włączanie zasilania, gdy jest ono pod napięciem. Właśnie dlatego w większości przypadków stosowane są styki N.O. (normalnie otwarte). Te styczniki mocy są również nazywane biegunami. Wszystkie rodzaje styczników są wyposażone w cewkę niskiego napięcia, która zazwyczaj działa z sygnałem 24 V DC. Zastanówmy się na przykład, co się stanie, jeśli podłączymy stycznik do silnika elektrycznego, a raczej do jego sterownika PLC. Styczniki sterujące silnikiem często określane są mianem rozruszników silnikowych i zazwyczaj wyposażone są w przekaźnik przeciążeniowy. Jeśli stycznik jest już połączony z takim przekaźnikiem, cała jednostka jest znana jako rozrusznik zespolony. Dzięki temu zabezpieczony jest zarówno silnik, jak i przewody zasilające. W momencie, gdy cewka elektromagnesu stycznika jest pod napięciem, generowane jest pole elektromagnetyczne. To pole powoduje zamknięcie trzech styków mechanicznych. Zasilanie trójfazowe zostaje doprowadzone do silnika, włączając go. Z kolei styki przenoszące obciążenie zostaną otwarte przez mechanizm sprężynowy, gdy cewka zostanie odłączona od zasilania. Zazwyczaj stycznik jest stosowany w przypadku obciążeń przekraczających 10 A.

Zastosowania styczników

Styczniki są przeznaczone do przełączania urządzeń o wyższym napięciu i natężeniu prądu, takich jak światła, kondensatory i silniki. Sprawdzają się na przykład przy częstym włączaniu i wyłączaniu obciążeń. Można je także włączyć do obwodu zatrzymania awaryjnego. Dzięki temu pozostają one pod napięciem przez dłuższy czas, dostarczając zasilanie do urządzeń. Po uruchomieniu wyłącznika awaryjnego zasilanie zostaje odcięte. Wszystkie połączone urządzenia są natychmiast odłączane od zasilania. Przy instalacji styczników należy pamiętać, że są one zwykle montowane i podłączane na miejscu. Z kolei ich wymiana wymaga zarówno rozkręcenia, jak i odłączenia okablowania. W przypadku niektórych styczników możliwy jest jednak demontaż od przodu. Taka konkretna konfiguracja pozwala na wymianę poszczególnych komponentów. Warto wcześniej dokładnie przemyśleć wymagania dotyczące stycznika i warunki, w jakich będzie on używany.

Rodzaje przekaźników

Przekaźnik można określić jako przełącznik, który elektronicznie lub elektromechanicznie otwiera i zamyka obwody. Przekaźnik może posiadać dowolną liczbę styków, podzielonych na kilka typów, takich jak styki zwierne, rozwierne lub dowolną ich kombinację. Sterowanie obwodem odbywa się poprzez przekształcanie stosunkowo niewielkiego prądu elektrycznego w większe prądy za pomocą elektromagnetyzmu. Dostępne są różne typy przekaźników, które można sklasyfikować na podstawie zastosowania, konfiguracji, funkcji itp. Przykładowe typy to przekaźniki zatrzaskowe, przekaźniki kontaktronowe, przekaźniki czasowe, przekaźniki obrotowe, przekaźniki termiczne i przekaźniki z ruchomą cewką.

Praca w trybie normalnie otwartym i normalnie zamkniętym

Przekaźniki typu normalnie otwartego są jednymi z najpopularniejszych wariantów. W jaki sposób działają te urządzenia? Przez obwód wejściowy przepływa prąd. Po tym następuje aktywacja elektromagnesu. Następnie powstaje pole magnetyczne, które przyciąga styk łączący się z drugim, większym obwodem. W ten sposób przepuszczany jest prąd. Standardowo drugi, większy obwód znajduje się w pozycji wyłączonej. Gdy źródło prądu jest wyeliminowane, styk jest odciągany od drugiego obwodu przez sprężynę. Przepływ prądu zostaje przerwany, po czym urządzenie zostaje wyłączone. Natomiast w przypadku przekaźników normalnie zamkniętych jest dokładnie odwrotnie. Elektromagnes odciąga styk od drugiego obwodu, gdy tylko pierwszy obwód zostanie wyzwolony. Do niektórych zastosowań przekaźników normalnie zamkniętych należą obwody telefoniczne i klimatyzacja. Przykładami normalnie otwartych przekaźników są silniki i sprężarki, systemy antywłamaniowe oraz sterowanie wentylatorami.

Przekaźniki czasowe, sekwencyjne i samochodowe

Przekaźniki są stosowane, gdy wymagane jest zarządzanie obwodem za pomocą zewnętrznego sygnału o niskim poborze mocy lub gdy wiele obwodów ma być sterowanych jednym sygnałem. Czy potrzebne są części lub urządzenia, które mają być zasilane energią przez określony czas? A może dany komponent ma być włączany lub wyłączany z określonym opóźnieniem? Odpowiednim rozwiązaniem jest przekaźnik czasowy. Dzięki wbudowanym funkcjom opóźnienia czasowego, urządzenia te idealnie nadają się do szeregu zastosowań związanych z czasem. Inne aplikacje, takie jak oświetlenie pasa startowego lub procesy obejmujące sekwencjonowanie zasilania, korzystają z przekaźników sekwencyjnych. Modele te umożliwiają zasilanie kilku komponentów po kolei. Ten proces zasilania zazwyczaj odbywa się w określonej kolejności. Kolejnym dobrym przykładem szerokiego zakresu zastosowań przekaźników są zastosowania w motoryzacji. Prawie wszystkie zaawansowane funkcje bezpieczeństwa i wygody elektrycznej wykorzystują je. Przykładami systemów korzystających z tych urządzeń mogą być systemy alarmowe i ostrzegawcze (np. zapinanie pasów bezpieczeństwa, wykrywanie zagrożeń), światła drogowe, a nawet wycieraczki w zwykłych samochodach osobowych i ciężarowych.